استفاده از عصاره های گیاهی برای جلوگیری از پوسیدگی محصولات کشاورزی - اوج باور

به گزارش خبرنگاران، یکی از عوامل اصلی ایجاد بیماری های گیاهی، باکتری ها هستند و باعث آسیب به بسیاری از محصولات کشاورزی می شوند. این عوامل بیماری زای گیاهی می توانند با ایجاد تلفات در سبزیجات، عمر نگهداری آن ها را کاهش داده و به شکل معنی داری باعث زیان مالی برای کشاورزان و تولیدنمایندگان محصولات گیاهی گردد.

در سال های اخیر؛ استفاده بی رویه از باکتری کُش های شیمیایی و آنتی بیوتیک ها برای کنترل بیماری های گیاهی باعث ایجاد مقاومت در باکتری های بیماری زا شده است. به همین علت یافتن ترکیباتی با منشاء طبیعی، به اسم رویکردی اثربخش و بی خطر، برای جلوگیری از رشد باکتری ها و بهبود ماندگاری مواد غذایی مورد توجه نهاده شده است. عصاره های گیاهی به علت دارا بودن ترکیبات ضد میکروبی، پتانسیل بالایی برای استفاده به اسم نگهدارنده طبیعی دارند و می توانند برای کنترل پوسیدگی و افزایش عمر انبارداری محصولات گیاهی استفاده شوند.

گیاهانی مانند اناریجه، آویشن شیرازی و مریم گلی، به علت داشتن بعضی از این ترکیبات خاص، ممکن است بتوانند از این آسیب ها به محصولات گیاهی جلوگیری نمایند. بر همین اساس پژوهشگران دانشگاه فردوسی مشهد، با انجام یک مطالعه و استفاده همزمان از این عصاره ها، خاصیت ضد باکتریایی آن ها را در مهار دو باکتری ایجاد نماینده پوسیدگی گیاهی (Pectobacterium carotovorum و Pseudomonas aeruginosa) آنالیز کردند.

این مطالعه به صورت آزمایشگاهی انجام شد و پس از جمع آوری سه گیاه آویشن شیرازی، مریم گلی بنفش و اناریجه، در آزمایشگاه از آن ها عصاره گیری انجام شد. پژوهشگران برای آنالیز اثرات ضد باکتریایی این گیاهان، باکتری ها را در آزمایشگاه کشت دادند و با اضافه کردن عصاره های گیاهی در محیط کشت باکتری ها، اثر ضد باکتری این گیاهان مورد آنالیز نهاده شد.

آنالیز های این مطالعه نشان داد که در مجموع عصاره آویشن شیرازی، خاصیت ضد باکتریایی قوی تری نسبت به عصاره مریم گلی بنفش و اناریجه دارد و باکتری پکتوباکتریوم نسبت به باکتری سودوموناس حساسیت بیشتری به عصاره آویشن شیرازی داشت. بعلاوه معین شد که استفاده هم زمان از عصاره مریم گلی بنفش و اناریجه نتایج بهتری نسبت به سایر عصاره های ترکیبی دارد.

پژوهشگران این تحقیق می گویند: با در نظر گرفتن این واقعیت که استفاده از ترکیبات آنتی بیوتیکی شیمیایی، اثرات مضری برای سلامت غذا داشته و باعث بروز مشکلاتی مانند ظهور سویه های باکتریایی مقاوم به آنتی بیوتیک می گردد؛ به همین علت کاربرد عصاره گیاهان دارویی، می تواند رویکرد مناسب، ارزان و بی خطری برای کنترل فعالیت های میکروبی در حوزه صنایع غذایی باشد.

در انجام این تحقیق لیلا بندیان و محمد مقدم؛ پژوهشگران گروه علوم باغبانی، به همراه معصومه بحرینی؛ استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه، به صورت مقاله علمی با اسم آنالیز اثر ضد باکتریایی و خاصیت سینرژیستی عصاره اتانولی آویشن شیرازی، مریم گلی بنفش و اناریجه بر باکتری های عامل پوسیدگی سبزیجات در مجله میکروب شناسی مواد غذایی منتشر شده است.