علت سرگیجه و دوران سر چیست؟ - اوج باور

سرگیجه عبارتی است که عموما آن را برای تشریح دو نوع احساس گوناگون به کار می بریم. از قلم نیاندازید که مهم است بدانید دقیقا منظورتان از اینکه سرم گیج می رود چیست چرا که به شما و پزشکتان یاری خواهد نمود تا به علت اصلی سرگیجه پی ببرید.

بنابراین ضروری است قبل از رسیدن به دلایل ایجاد سرگیجه درباره انواع سرگیجه توضیحی ارائه کنیم و سپس به علل سرگیجه بپردازیم.

انواع سرگیجه

• سبک سری

حالتی است که در آن احساس از حال رفتن و غش کردن دارید. در این حالت شما احساس سرگیجه دارید اما احساس نمی کنید اطراف شما در حال حرکت است. عموما سبک سری به یاری درازکشیدن و استراحت بهبود می یابد. اگر سبک سری بدتر شود می تواند به بیهوشی و یا سنگ کوب نیز منجر شود. احساس تهوع و استفراغ نیز از علائم دیگر سبک سری است.

• دوران سر

احساسی است که در آن شما فکر می کنید چیزهایی که در اطرافتان می بینید در حال حرکتند در حالی که اینگونه نیست و ثابتند. در این حالت شما حس می کنید تعادلی ندارید، همه چیز دورتان می چرخد، در حال افتادنید و یا دارید منحرف می شوید. اگر دوران سر شما شدید باشد، احساس تهوع و استفراغ خواهید داشت. همچنین ممکن است به دلیل این نوع سرگیجه شما دچار مشکل راه رفتن و یا ایستادن باشید و گاهی ممکن است تعادلتان را از دست بدهید و بیفتید.

سرگیجه در همه افراد و در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد اما در افراد مسن احتمال رخ دادن آن بیشتر است. ترس از سرگیجه می تواند باعث شود افراد مسن از فعالیت های فیزیکی و اجتماعی شان بکاهند. البته سرگیجه بدون شک می تواند باعث مسائل دیگری نیز شود.

علت سرگیجه از نوع سبک سری

ایجاد سبک سری در افراد گاهی اوقات طبیعی است. ایجاد سبک سری در سطح کم بدین معنا نیست که شما مشکل خاصی دارید. در بسیاری از اوقات وقتی ناگهانی بلند می شوید (چه از حالت نشسته و چه از حالت خوابیده و درازکشیده) فشار خون شما به صورت لحظه ای می افتد و ممکن است در آن لحظه خون به مغزتان نرسد و در نتیجه دچار سبک سری شوید. سبک سری طولانی مدت ممکن است نشان دهنده مسئله ای بزرگتر باشد که باید به آن اهمیت دهید.

از جمله دلایل دیگر ایجاد سبک سری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• حساسیت
• بیماری هایی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی
• اسهال، تهوع، تب و هر بیماری دیگری که موجب کم آبی بدن شود
• تنفس سریع و بسیار عمیق به صورت مکرر
• اضطراب و استرس
• استعمال تنباکو، الکل و داروهای غیر مجاز

یکی از مهم ترین دلایل ایجاد سبک سری خونریزی است. بیشتر اوقات محل خونریزی و نیز احتیاج به درمان پزشکی برای افراد واضح است اما گاهی خونریزی آشکار نیست و پنهان است. به عنوان مثال ممکن است در دستگاه گوارش شما طی روزها و هفته ها بدون این که نشانه هایی از خون را شما ببینید، خونریزی وجود داشته باشد. در این حالت خستگی و سبک سری از جمله اولین علائم از دست رفتن خون به شمار می آید. خونریزی های زیاد در زمان قاعدگی نیز می تواند اینگونه سبک سری را به وجود آورد.

گاهی اوقات دلیل ایجاد سبک سری و علت سرگیجه عدم تعادل ضربان قلب است که می تواند موجب سنگ کوب شود. اگر در شما سنگ کوب بی دلیل ایجاد شود باید با یک پزشک مشورت کنید. همچنین شما می توانید ضربان قلبتان را با چک کردن نبض تشخیص دهید.

استفاده از داروها چه با نسخه پزشک چه بدون نسخه پزشک نیز می تواند عامل سبک سری باشد اما درجه و میزان سبک سری و سرگیجه که یک دارو ایجاد می نماید متفاوت است.

علت سرگیجه از نوع دوران سر

دوران سر زمانی به وجود می آید که سیگنال های ارسالی به سمت مغز با سیستم های تعادلی و حسی بدن دچار تعارض می شود. مغز از 4 دستگاه حسی بدن شما برای ایجاد حس تعادل و نیز جهت یابی صحیح شما در محیط استفاده می نماید.

دید به شما اطلاعاتی درباره موقعیت و حرکاتتان در دنیا اطراف می دهد. دید یکی از مهم ترین قسمت های ایجاد تعادل در بدن است و معمولا اطلاعات بیشتری نسبت به دستگاه های حسی دیگر به شما می دهد.

وجود عصب های حسی در مفاصل شما به مغز این اجازه را می دهد تا موقعیت پاها، دست ها و نیم تنه بدن شما را ردیابی کنید. به یاری همین ابزار است که بدن شما می تواند به صورت اتوماتیک تغییراتی را در حرکات شما به وجود بیاورد که نتیجه آن حفظ تعادل شماست.

حس پوستی به شما اطلاعاتی درباره موقعیت بدن شما و حرکات بدن شما در نسبت جاذبه زمین ارائه می دهد.

قسمتی از گوش درونی که هزارتو نام دارد شامل کانال های نیم دایره ایست که این کانال ها دارای سلول های تخصصی هستند که حرکات و تغییرات ایجاد شده در موقعیت شما را شناسایی می نمایند. آسیب و یا جراحت و عفونت گوش درونی می تواند سیگنال های اشتباهی را به مغز ارسال کند. این سیگنال های اشتباه در صورت برخورد با سیگنال های قسمت های دیگر ایجاد نماینده تعادل می توانند علت سرگیجه و عاملی برای دوران سر باشند.

بیشتر بدانید: عفونت گوش داخلی و احساس سرگیجه

از دیگر دلایل دوران سر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• اختلالات گوش درونی مانند سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش خیم (BPPV)، نشانگان منییر (Ménières disease)، آماس گوش درونی (labyrinthitis) و...
• ضربه به سر و یا گوش
• سردردهای میگرنی که بسیار دردناک هستند عموما با سرگیجه، تهوع، استفراغ و حساسیت به نور، صدا و بو همراه می شوند.
• کاهش چرخش خون در سرخرگ ها که خون را برای قسمت هایی از مغز مهیا می نمایند.

دلایلی که احتمال تأثیر آنها در دوار سر زیاد نیست:

• رشد نا محسوس فضای پشت پرده گوش (کلستئاتوم)
• تومور مغزی و یا سرطان که از قسمت های دیگر بدن منتقل می شوند.

در صورتی که دوران سر شما ناگهانی اتفاق بیفتد و باعث ایجاد مشکل در صحبت، دید و یا هر ناکارآمدی دیگر در بدن شود باید سریعا تحت نظر پزشک قرار گیرید. دوران سری که باعث ناکارآمدی قسمتی از بدن شود یعنی شما در مغزتان دچار مسائلی همچون سکته مغزی و یا حمله ایسکمی گذرا (TIA) هستید.

از سوی دیگر الکل و بسیاری از داروهای تجویز شده و تجویز نشده می توانند عاملی برای دوار سر و یا سبک سری شوند. این مسائل می تواند از طرق زیر ایجاد شود:

• استفاده بیش از حد از داروها
• الکل و فعل و انفعالات پزشکی. این مشکل به خصوص برای افراد بالغ و مسن که شاید مجبور باشند از چند نوع دارو همزمان استفاده نمایند بیشتر دیده شود.
• استفاده بیجا از دارو
• مسمومیت دارویی و یا خروج از درمان و توقف مصرف یک داروی خاص

علائم بیماری خود را آنالیز کنید تا ببینید آیا باید به یک پزشک مراجعه کنید یا خیر.

آیا شما درگیر سرگیجه پیشرفته بوده اید؟ برای کشف علت سرگیجه خود و درمان آن چه کردید؟ تجربیات خود را با مخاطبان خبرنگاران درمیان بگذارید.

برگرفته از: webmd

گروه سلامت خبرنگاران