معمار برزیلی های اروپا درگذشت - اوج باور

با تور برزیل از کشور زیبای فوتبالیست ها دیدن کنید و شهرهای زیبای ریو و برازیلیا را ببینید.

آرمن ساروخانیان| میشل هیدالگو، سرمربی اسبق فرانسه که توانست اولین قهرمانی بزرگ را برای این تیم به دست آورد، پنجشنبه در 87 سالگی از دنیا رفت. اگر فرانسه دو سال قبل در روسیه توانست مقتدرانه قهرمان دنیا گردد و حالا دو ستاره روی پیراهنش دارد، در اواخر دهه 70 میلادی برای هوادارانش تیمی بود که قرار است تا ابد بازنده تورنمنت های بزرگ باشد، ولی هیدالگو توانست با فتح جام ملت های اروپا 1984 این باور را تغییر دهد.

فرانسه در 20 سال گذشته سه بار به فینال جام دنیای رسیده، ولی در دهه 70 در نقشه بزرگان فوتبال دنیا خبری از این تیم نبود. هرچند فرانسه در جام دنیای 1958 سوئد نمایش درخشانی داشت و روی سکوی سوم ایستاد، ولی این تجربه شیرین زودگذر بود.

راهنمایی فرانسه تا سال 1976 به عهده استفان کواچ بود، ولی این مربی بزرگ رومانیایی که دو بار در سال های 72 و 73 با آژاکس قهرمان اروپا شده بود هم نتوانست با این تیم پیروز گردد. هیدالگو که دستیار کواچ بود، در این سال به عنوان سرمربی انتخاب شد. او تیمی را تحویل گرفت که ده سال (بعد از جام دنیای 1966) نتوانسته بود به هیچ تورنمنت بزرگی برسد و کمتر کسی می توانست تصور کند که او چه تحول بزرگی بوجود می آورد.

بازنده همیشگی

انقلاب هیدالگو احتیاج به زمان داشت. در تابستان 1976 هنوز داغ شکست سنت اتین مقابل بایرن مونیخ در فینال جام قهرمانان اروپا تازه بود. با این ناکامی یک بار دیگر برچسب بازنده تماشایی کنار نام فوتبال فرانسه نهاده شد، ولی هیدالگو کوشش کرد این باور را تغییر دهد. در بازی های مقدماتی جام دنیای او با کلاهی روی نیمکت می نشست که روی آن آرژانتین 78 نوشته شده بود. او بعدها درباره دلیل این کارش گفت: می خواستم هدف نهایی ما، تمام لحظات، در ذهن همه بازیکنان باشد.

اگر حالا صعود به جام دنیای برای تیم های بزرگ اروپا تشریفاتی شده، آن سال ها با حضور تیم های مقتدر بلوک شرق ماموریت خیلی سختی محسوب می شد. ماریوس ترزور، هافبک آن روزهای تیم ملی فرانسه می گوید: به بلغارستان می رفتیم و پس از شکست 2 بر صفر با خاطری آسوده برمی گشتیم. در بازگشت بابت اینکه شکست سنگینی نداشته ایم به ما تبریک می گفتند.

در آن دوره که یک بازی می توانست سرنوشت صعود هر تیمی را زیر و رو کند، هیدالگو برای پیروزیت توانست روی ابرقهرمانش، میشل پلاتینی حساب کند. اولین پیروزیت بزرگ فوتبال فرانسه با زوج دو میشل به دست آمد. پلاتینی همزمان فرمانده تکنیکی و لیدر تیم بود و این هافبک شماره ده را مربی درون زمین تیم می دانستند. هرچند هر دو نفر اختیارات بیش از اندازه کاپیتان را نمی پذیرفتند، ولی تفاهم میان آنها معنایی جز گذشت و انعطاف مربی اسپانیایی الاصل نداشت. اگر حالا در عصر مربیان ستاره و متکبر به سر می بریم، هیدالگو اهل تبادل نظر و شنیدن نظرات دیگران بود، تا جایی که منافع بازیکنان را هم در تصمیماتش در نظر می گرفت. این روزها چنین رفتاری را نشانه ضعف مربی می دانند، ولی از نگاه هیدالگو یک نقطه قوت بود، چرا که یاری می کرد بازیکنان در زمین بهترین کارآیی را داشته باشند. او قبل از آن که به پیروزیت برسد، توانست برای فرانسه سبک جدیدی بوجود آورد.

برزیلی های اروپا

او در جام دنیای 1982 مربع جادویی مشهورش را برای اولین بار به زمین فرستاد؛ ژیرس، پلاتینی، ژنگینی و تیگانا. او خط میانی اش را با سه هافبک شماره 10 و یک هافبک تخریبی آرایش داده بود. او در پاسخ به این سوال که با این ترکیب چه کسی مسئولیت توپ گیری را به عهده دارد، گفته بود: با توجه به اینکه توپ دائما در اختیار ما خواهد بود، این مشکل حریف است! با این تغییر فلسفه بازی بود که او پایه گذار پیروزیت های بعدی تیمش شد.

با اصرار به مالکیت توپ، هیدالگو روحیه فرانسوی ها را که تا آن موقع نگاهی از پایین به بالا به بزرگان فوتبال داشتند، تغییر داد. در فلسفه هیدالگو، بازیکنان باید چشم در چشم حریف می دوختند. قدرت این تیم دواندن توپ و حفظ آن بود، تا جایی که به برزیلی های اروپا مشهور شدند.

درام سویل

معمولا پیروزیت های بزرگ فرانسه بر ویرانه های شکست های دردناک بنا شده است. فرانسه - بلغارستان 1993 پیش از قهرمانی دنیا 1998 و شرمساری نیسنای آفریقای جنوبی پیش از قهرمانی دنیا 2018. برای نسل پلاتینی، شکست تلخ مقابل آلمان غربی در جام دنیای 1982 چنین نقشی داشت. فرانسه هرچند در جام دنیای اسپانیا آغاز خوبی نداشت، ولی در نهایت با پیروزی 4 بر یک مقابل ایرلند شمالی توانست به نیمه نهایی برسد. در یک بازی تاریخی در شهر سویل که تحت تاثیر مصدومیت شدید باتیستون روی خطای خشن شوماخر، دروازه بان آلمان غربی نهاده شد، فرانسه پس از تساوی 3-3 در انتها وقت اضافه، در ضربات پنالتی مغلوب حریف شد تا یک بار دیگر لقب بازنده تماشایی را به دست آورد.

خاتمه قهرمانی

بعد از این شکست دردناک بود که هیدالگو بازیکنان گریانش را یک به یک دلداری داد و برای پیروزیت بزرگ آماده کرد. پیش از جام دنیای اسپانیا، رسیدن به نیمه نهایی برای همه آنها یک هدف بزرگ محسوب می شد، ولی بعد از اتفاقات سویل هیچکدام به چیزی کمتر از قهرمانی در یوروی خانگی راضی نبودند. فرانسه پیش از جام ملت های اروپا در دو سال تنها دو شکست داشت و این فرایند پیروزیت بازیکنان را به این باور رساند که خاتمه زمان قهرمانی شان فرا رسیده است. پلاتینی که در فصل 84-83 با یوونتوس قهرمان ایتالیا و جام برندگان جام اروپا شده بود، در آغاز تورنمنت به هم تیمی هایش گفت: حالا من دیگر نمی بازم. او در این مسابقات مهارنشدنی بود و 9 گل زد تا حدود یک قرن ناکامی فرانسه به انتها برسد. بعد از این قهرمانی، هیدالگو پس از 5،8 سال کنار رفت و نیمکت فرانسه را به دستیارش، آنری میشل سپرد در حالی که تنها 51 سال داشت. هرچند او بعدها به خاطر این تصمیم ابراز پشیمانی کرد، ولی با این قهرمانی جهت پیروزیت های بعدی فرانسه را هموار کرد.