ایران، روسیه و چین در حال ارزیابی گزینه خود در افغانستان هستند - اوج باور

گروه سیاسی خبرنگاران؛ مجله نیوزویک آمریکا (NewsWeek) در مطلبی تحت اسم با خروج آمریکا از پایگاه هوایی بگرام؛ ایران، روسیه و چین گزینه های خود در افغانستان را ارزیابی می نمایند نوشت: ایران، روسیه و چین در حال ارزیابی گزینه های خود برای آینده مبهم افغانستان هستند ، زیرا نیروهای ایالات متحده به اسم بخشی از فرآیند خروج نظامی، از عظیمترین پایگاه نیروی هوایی خود در این کشور جنگ زده عقب نشینی کردند. رسانه های اصلی آمریکا در روز آدینه خروج آخرین نظامیان آمریکا از پایگاه هوایی بگرام را گزارش کردند. این پایگاه پس از مدت کوتاهی از حمله به افغانستان در سال 2001، قطب اصلی عملیات نیروهای آمریکا و ناتو در این کشور به مدت دو دهه شد.

تخلیه عظیمترین پایگاه نیروی هوایی آمریکا در بگرام، بخشی از فرایندی است که پنتاگون آن را خروج امن و منظم آمریکا و ائتلاف نظامی هم پیمان آن از افغانستان نامیده است. امّا کشورهای منطقه ابراز نگرانی نموده اند که تداوم خشونت ، افغانستان را ویران می نماید. ازجمله این کشورها روسیه است.

ماریا زاخاروا - سخنگوی وزارت امور خارجه فدراسیون روسیه گفت: اخیراً در پس پرده تکمیل عقب نشینی نیروهای خارجی از افغانستان، شاهد افزایش تحرکات طالبان در تعدادی از منطقه ها این کشور به ویژه در استان های شاقتصادی و شمال شرق و هم در مجاورت مرزهای آسیای مرکزی هستیم. طی ده روز گذشته، بیش از 30 شهرستان تحت کنترل طالبان در آمده است. نیرو های امنیت ملّی افغانستان در حال مبارزه برای مهار این هجوم هستند. همزمان مراکز اداری استان ها و شهرهای عظیم نظیر کابل آسیبی ندیده اند. زاخاروا علت عدم هجوم به این نقاط را فقدان منابع لازم برای انجام عملیات از سوی طالبان دانست.

مسکو تجربه دشواری از جنگ در افغانستان دارد. در دهه 1980 میلادی، اتحاد جماهیر شوروی در حمایت از حکومت کمونیستی این کشور به افغانستان لشکر کشید تا با مجاهدین مقابله کند. نیرو های مجاهدین از سوی ایالات متحده و سایر قدرت های منطقه ای نظیر پاکستان پشتیبانی می شدند. مسکو مجبور به عقب نشینی شد؛ زیرا افغانستان به ورطه یک جنگ داخلی افتاد که در نهایت منجر به خیزش طالبان و القاعده شد.

[بهانه] مشارکت القاعده در حمله 11 سپتامبر 2001 باعث مداخله نظامی ائتلافی به رهبری آمریکا در افغانستان شد تا به نقش طالبان در این کشور انتها دهند، امّا شورشی را برانگیخت که واشنگتن و متحدانش از دو دهه پیش تا به امروز برای شکست آن می جنگند.

سال گذشته، واشنگتن و طالبان توافقنامه صلح تاریخی منعقد کردند تا خروج نظامی آمریکا تسهیل شود. روسیه حتی قبل از دونالد ترامپ گفتگوها با طالبان را شروع کرد. مسکو به امید ادامه نقش خود در افغانستان با این گروه رابطه برقرار کرد و میزبان آن در مسکو شد. اکنون روسیه جهت اطمینان از ثبات در افغانستان روی این رابطه حساب باز نموده است.

ماریا زاخاروا - سخنگوی وزارت امور خارجه فدراسیون روسیه گفت: طبق اظهارات نمایندگان جنبش طالبان و هم برآورد خود ما این است که طالبان قصد ندارد روابط با همسایگان را بدتر کند. افزایش تنش های نظامی در استان های همجوار منطقه آسیای مرکزی ممکن است منجر به بحران انسانی و افزایش تعداد پناهجویان در منطقه شود که همین موضوع باعث نگرانی ماست. کشورهای عضو شوروی سابق نظیر قرقیزستان، قزاقستان، تاجیکستان و ازبکستان هم ابراز نگرانی نموده اند.

قدرت دیگری هم هست که در طول مرزهای غربی افغانستان نشسته و به دقت در حال رصد اوضاع است: ایران.

جمهوری اسلامی برای مقابله با شورشیان سنّی در خاورمیانه (نویسنده آمریکایی داعش را با برادران اهل سنت در یک جبهه قرار داده است و این گزاره مورد تایید ایران نیست) سرمایه گذاری زیادی روی شبکه شبه نظامیان شیعه خود انجام داده است. ایران از خبر خروج نیروهای آمریکا از افغانستان استقبال کرد، امّا هرگونه افزایش ناآرامی در آن کشور برای تهران ناخوشایند خواهد بود.

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: طالبان همه افغانستان نیست ولی بخش از آن و بخشی از جهت خروج از بحران است. گفت وگوهای بین الافغانی تنها راه چاره پایدار است. ما آماده تسهیل گفت وگوها هستیم. خطیب زاده ضمن بیان این مطلب که تهران درحال رصد تحرکات گروه هایی نظیر داعش است در ادامه گفت: خشونت ها رو به افزایش است و بعضی از اقلیت ها تحت فشار هستند. راه چاره سیاسی آینده افغانستان را تضمین می نماید.

نیوزویک در ادامه نشت که پس از ایران، این بار نوبت چین بود تا به اسم مهمترین رقیب دنیای آمریکا، عواقب سیاست این کشور در افغانستان را مورد بحث قرار دهد. ژانگ جون سفیر چین در سازمان ملل پیرامون اوضاع وخیم افغانستان سخنرانی کرد. وی در کنفرانس ضد تروریسم این مجمع گفت: با وجود پیشرفت چشمگیر در همکاری بین المللی علیه تروریسم، کماکان دنیا با تهدیدات ملموس آن روبرو است. داعش در عراق و سوریه فعال شده است و خروج نیروهای نظامی خارجی از افغانستان هم منجر به وخامت شدید شرایط امنیتی این کشورمی شود و همراه با این اوضاع، تروریست هایی نظیر القاعده، داعش و ترکستان شرقی هم درحال قدرتگیری و ویرانگری هستند.

چین و شریک راهبردی اش پاکستان نگرانی هایی پیرامون افغانستان دارند. پاکستان دارای روابطی عمیق در افغانستان است و پیشنهاد نموده که از نفوذ خود بر گروه هایی نظیر طالبان برای پیشبرد صلح میان حکومت و رقبای قدرتمندش یاری کند. در همین حال، پاکستان و هند هم یکدیگر را به حمایت اقتصادی از اقدامات تروریستی در افغانستان متهم می نمایند.

ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده همزمان با انتها حضور نظامی آمریکا در افغانستان بیان کرد که واشنگتن از طرق دیگر به کابل یاری خواهد نمود. پرایس در این باره گفت: بدیهی است که این رابطه با فرایند عقب نشینی نظامی که طی هفته های آینده به اتمام می رسد، متفاوت خواهد بود.

مجله نیوزویک آمریکا در انتها نوشت: طالبان به نوبه خود تعهد داده که نقشی مثبت در حکومت آینده افغانستان ایفا نماید و از این خبر تخلیه پایگاه نیروی هوایی بگرام از سوی نظامیان آمریکا استقبال کرد. ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان در توئیتی بیان کرد: ما تخلیه بگرام (عظیمترین پایگاه هوایی ائتلاف واشنگتن در افغانستان) از سوی نیروهای آمریکا را گامی مثبت درنظر می گیریم و در پی عقب نشینی نیروهای خارجی از همه منطقه ها کشور هستیم. این امر به نفع خودشان و افغانستانی ها است. افغانستانی ها می توانند با عقب نشینی کامل نیروهای خارجی به صلح و امنیت نزدیک شوند.

ترجمه: ایلیا فروزش

*مطالب مجلّه نیوزویک صرفاً جهت آگاهی مخاطبان از ادعاها و نگرش این جریده غربی ترجمه شده است.

*به علت مبهم بودن فضای فعلی افغانستان تاکید می شود که هیچگونه اطلاعات دقیقی پیرامون نقش آینده ایران در تحولات همسایه شرقی کشورمان و بعلاوه نحوه روبروه با طالبان و سایر گروه ها در دسترس نیست و هرگونه تحلیل رسانه های داخلی و خارجی در این باره صرفاً برآورد است. گفتنی است موضع جمهوری اسلامی همیشه برقراری گفتگوهای صلح بین همه گروه های داخل افغانستان است.