مشترکان پرمصرف گاز در تهران چه کسانی هستند؟
به گزارش اوج باور، 70 روز از اجرای دستور دولت درباره افزایش تعرفه گاز بخش خانگی می گذرد و نتایج اولیه نشان از کاهش تدریجی میزان مصرف دارد. درصورت تداوم سیاست های صحیح انتظار می رود کشور اندکی از بحران تامین گاز به ویژه در ماه های سرد سال فاصله بگیرد. با اجرایی شدن آیین نامه مصوب دولت از ابتدای آذرماه امسال، تعرفه های گاز بخش خانگی تغییر کرد. مشترکان گاز طبیعی بخش خانگی که مصرف گاز آن ها در دوره زمانی 16آبان ماه تا 15 اسفندماه هر سال، نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش یابد، به ازای هر یک واحد درصد کاهش، مشمول تخفیف یا پاداش صرفه جویی، معادل 3 واحد درصد و تا سقف 45 درصد در گازب های صورتحساب دوره خواهند شد.
به گزارش همشهری، براساس این آیین نامه درصورتی که مشترکان صنعتی گاز طبیعی با مصرف 5000 مترمکعب در ساعت و بالاتر با درخواست شرکت ملی گاز ایران در دوره زمانی یادشده حداقل برای 5 روز متوالی، مصرف خود را به مقدار 30 درصد نسبت به روز های مشابه قبل کاهش دهند، متناسب با مقدار کاهش مصرف گاز، مشمول تخفیف معادل 10 درصد می شوند. البته دولت به شرکت ملی گاز دستور داده تا اطلاعات خانوار های محروم تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی را دریافت و تعرفه گاز این دسته از مشترکان را با نرخ صفر محاسبه کند.
18 استان در شرایط قرمز
براساس آخرین نقشه مصرف گاز کشور مقدار مصرف گاز در 18 استان ایران همچنان بالاتر از الگوی مورد انتظار وزارت نفت قرار گرفته است. مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران گفت که در روز 12 بهمن ماه امسال 791میلیون مترمکعب گاز طبیعی در کشور مصرف شده که این مقدار نسبت به زمان مشابه پارسال 12درصد افزایش یافته است.
به گفته محمدرضا جولایی، مصرف گاز طبیعی در 24ساعت گذشته در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده 604میلیون مترمکعب، صنایع عمده 92میلیون مترمکعب و نیروگاه ها نیز 95میلیون مترمکعب بوده و گاز تخصیص داده شده به نیروگاه ها نیز نسبت به زمان مشابه سال1399 کاهش 24درصدی و گازرسانی به صنایع عمده کاهش 10درصدی داشته است. جلال نورموسوی، مدیر گازرسانی شرکت ملی گاز می گوید: بخشی از مشترکان نسبت به سال گذشته اهتمام بیشتری به مسئله صرفه جویی داشته اند و مصارف خود را مدیریت کرده اند.
الگوی مصرف یعنی چه و چگونه تعیین می شود؟
الگوی مصرف در گاز هنوز مصوب نشده است و براساس ابلاغیه شورای عالی انرژی سازمان ملی استاندارد، شرکت بهینه سازی و شرکت گاز پس از دریافت اطلاعات لازم از سازمان های دیگر باید این الگو را تعیین کند که هنوز نهایی نشده است. ولی با توجه به آیین نامه اجرای بند (ی) تبصره (8) قانون بودجه می توان سقف مصرف پله 3 در هر اقلیم را حد مصرف عادی لحاظ کرد که بر این اساس هر واحد خانگی در تهران می تواند 400 مترمکعب در ماه مصرف داشته باشد.
مشترکان بسیار پرمصرف استان و شهر تهران بیشتر در چه منطقه های ساکن هستند؟
اگرچه مصرف، رابطه مستقیمی با سطح درآمد به دلیل داشتن تجهیزات رفاهی بیشتر دارد، ولی پرمصرف ترین مشترکان کسانی هستند که در منطقه ها سردسیر زندگی و یا اینکه از وسایل گازسوز با راندمان پایین استفاده می کنند یا ساختمان آن ها دارای استاندارد های لازم نیست، با این شرایط ساکنان منطقه ها شمالی تهران و یا نواحی روستایی پتانسیل مصرف بالا را دارند و مشترکانی که در نواحی ییلاقی قرار دارند و دارای ساختمان های ویلایی با امکانات تفریحی (استخر و...) هستند، نیز دارای مصرف بیشتری خواهند بود.
در قبوض نو گاز، چند درصد و چه تعدادی از مشترکان، بسیارپرمصرف (پله دوازدهم) بوده اند و درصد و تعداد این مشترکان نسبت به مدت مشابه پارسال، چه تغییراتی داشته است؟
در سال 99 حدود 4 درصد مشترکان در پله های 7 و بالاتر بوده اند که در سال 1400 با یک درصد کاهش به 3 درصد مشترکان رسیده است البته پیش بینی می شود با تکمیل قرائت کنتور ها و پایان دوره سرد سال این اختلاف بیشتر هم بشود.
تغییر تعرفه ها شامل چند درصد از مشترکان شد؟
همانطور که پیش بینی شده بود تا به امروز تغییرات تعرفه برای حدود 24 درصد از مشترکان اعمال شده است که گازبهای 20 درصد از این 24 درصد کمتر از 13 درصد بوده است و به طور میانه در هر استان حدود 4 درصد پرمصرف هستند و این درصد در شهر های بزرگ کمی بیشتر از میانگین را شامل می شود.
بیشترین گازبها طبق این الگو چقدر بوده است؟
تعرفه بخش خانگی به صورت پلکانی محاسبه می شود. تعرفه پله 12 و بالاتر به نرخ 19 هزارو 959 ریال به ازای هر مترمکعب خواهد بود.
ملاک تعیین اقلیم ها در طراحی الگوی تعرفه گاز چیست و چگونه تعیین می شود؟
به طور کلی هر ساختمان نیاز گرمایشی تعیینی با شاخص هایی تعیین شده دارد که این شاخص ها را در قالب اقلیم هواشناسی درنظر می گیریم. در هر اقلیم نیاز گرمایشی به صورت یک عدد میانه قابل احصا هست. بر مبنای الگوی مصرفی که تا به امروز داشتیم، پله سوم اقلیم های مختلف به عنوان مصرف عادی تلقی می شود. به عنوان مثال، مسکنی را به متراژ 100مترمکعب درنظر بگیرید؛ در حالت عادی افراد داخل این خانه، هم آب گرم برای بهداشت نیاز دارند و هم آب گرم برای طبخ غذا و هم وسیله ای برای گرمایش. براساس استاندارد، حدود 3مترمکعب گاز برای انجام این امور مورد نیاز یک خانوار به صورت 24ساعته لازم و کافی است. همچنین برای بخش گرمایشی هم برای همان 100مترمربع، مکانیزمی از نظر محاسباتی بر مبنای مبحث ماده19 وجود دارد، ولی از نظر عملیاتی براساس میانه سرانه اگر تهران را مثال بزنیم، پله3 ما که معادل 400مترمکعب است، روزانه حدود 15 تا 17مترمکعب گاز مصرفی برای این اقلیم در سردترین زمان ممکن درنظر گرفته می شود. بنابراین، سرجمع اگر 18مترمکعب (15مترمکعب گرمایشی و 3مترمکعب بهداشتی و...) را درنظر بگیریم، در ماه عددی به دست می آید که که از 400مترمکعب خیلی بالاتر نیست. درخصوص آپارتمان ها هم مصرف 400مترمکعب به مقدار مورد نیاز هم برای گرمایش و هم برای پخت وپز برای اقلیم 3کفایت می کند.
با این حساب چه تعداد از مصرف بخش خانگی در 3 پله پایین قرار می گیرد؟
حدود 76.1 درصد کل مصارف گاز در بخش خانگی، در 3 پله اول قرار دارند و البته معمولا تا 3 پله را به دلایلی که ممکن است مانند خانه های روستایی دارای استاندارد های مناسب ساخت وساز نباشند، در این دسته درنظر می گیریم؛ به این معنا که درست است که پرمصرف هستند، ولی ما محدودیتی برای این ها قائل نمی شویم، چون نمی توانند استاندارد ها را رعایت کنند. زیرا ساختمان آن ها استاندارد نیست. اما در 6پله آخر که حدود 3.4 درصد مشترکان ما را تشکیل می دهند، این ها قطعا پرمصرف هستند؛ چراکه دارای استخر، جکوزی، سونا و... تجهیزاتی در منزل هستند که خارج از عرف است و از این رو در پله های 7 به بالا قرار می گیرند. از شاخص های مشترکان پرمصرف می توان به 2 شاخص مهم اشاره کرد؛ یکی اینکه زیربنای بیش از حد متعارف و به تبع آن، گرمایش برای بخش های غیرقابل استفاده دارند که این ها را در منطقه پرمصرف قرار می دهد، ضمن اینکه در مورد دوم، از امکانات رفاهی متعارف هم استفاده نمی کنند به طور مثال دارای استخر و جکوزی هستند.
آیا اصلاح تعرفه ها و اجرای آن از ابتدای آذرماه امسال تأثیری بر کاهش مصرف یا تغییر رفتار پرمصرف ها داشته است؟
پس از مصوبه هیأت دولت که از اول آذرماه اجرایی شد، برای مشترکانی که شروع مصرف شان از همان اول آذرماه بوده، گزارش های رسیده حاکی از آن است که تعدادی از مشترکان به پله های پایین تر راه پیدا کرده، به عبارتی رعایت الگوی مصرف و یا مصرف بهینه در پله های بالاتر را در دستور کار خود قرار دادند و به این ترتیب، حدود 0.5 درصد به 3 پله اول مهاجرت کردند و همانطور که مصوب شده هر یک درصد صرفه جویی، علاوه بر پاداش مالی 3درصدی، کاهش مصرف گاز را نیز به همراه دارد.
چالش حائز اهمیت در تعرفه های گاز بخش خانگی به پله های 7 تا 12 مربوط می شود که براساس گزارش ها، شاهد بودیم که 0.3 درصد از مصارف مشترکان پرمصرف افت پیدا کرده و به پله های 6 و پایین تر رفتند که مسلما اثر ریالی آن برای این مشترکان بسیار زیادتر است؛ چراکه هر پله بالاتر با نرخ گازب های بالاتر وقتی به سمت پله های پایین تر مهاجرت می کند، علاوه بر اینکه به مقدار 100مترمکعب هزینه کمتری پرداخت می کنند، مبلغ پاداشی که به مبالغ بالاتر اصابت می کند نیز بسیار بیشتر و قابل توجه تر خواهد بود. این امر نشان می دهد، نگاه ما بر این است که پرمصرف ها جدیت بیشتری در این خصوص یعنی رعایت الگوی مصرف بهینه به خرج دهند تا بتوانیم از این محل و با دسترسی به گاز هایی که از این محل صرفه جویی می شود، گاز بیشتری به واحد های صنعتی و نیروگاهی تحویل دهیم تا به این ترتیب، صنعت کشور هم از رکود خارج شود.
منبع: فرارو